Το Κάστρο

Χτίστηκε τον 13ο αιώνα στον λόφο του Προφήτη Ηλία, στο βορειοδυτικό άκρο του νησιού

(σημερινή Πλάκα).

Σήμερα δεν κατοικείται, αλλά  οι επισκέπτες θα απολαύσουν τη θέα στο κόλπο του νησιού και ένα μαγευτικό ηλιοβασίλεμα. Το Ενετικό αυτό Κάστρο δεν περιβαλλόταν από τείχη, όπως και τα περισσότερα κάστρα των Κυκλάδων, αλλά προστατευόταν από τα ίδια τα σπίτια. Πρακτικά το κάστρο χρησίμευε για να προστατεύονται οι ντόπιοι από επιθέσεις των πειρατών (συχνό φαινόμενο της εποχής), καθώς και για να ελέγχουν την κίνηση των πλοίων στον κόλπο του Αδάμαντα.

Στην κορυφή του, στο «Μέσα Κάστρο», βρισκόταν  ο Πύργος του Ηγεμόνα, το επονομαζόμενο Παλάτι και γύρω από τον πύργο υπήρχαν τα λιγοστά σπίτια.

 

 

Παλαιοχριστιανικές Κατακόμβες

Εδώ θα δείτε τις μοναδικές κατακόμβες που σώζονται στην Ελλάδα. Ένας αρχαιολογικός χώρος με τάφους, που χρονολογούνται από τον 1ο μέχρι τον 5ο μ.Χ. αιώνα, εντυπωσιακός και υποβλητικά φωτισμένος. Βρίσκονται κοντά στο χωριό της Τρυπητής, σε σπηλιές 150 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το 2009 η Ιερά Σύνοδο ανακήρυξε τη Μήλο ως ιερό νησί, αφού οι Κατακόμβες αποτελούν το αρχαιότερο μνημείο της χριστιανοσύνης.  Ήταν ο πρώτος τόπος συγκέντρωσης των πρώτων Χριστιανών και το πρώτο κοινοτικό νεκροταφείο στα τέλη του 2ου μ.Χ. αιώνα. Είναι ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού.

 

 

Χωριό Κλήμα

Εντυπωσιακό είναι  το χωριό Κλήμα με τα “σύρματα”.

Τα σύρματα είναι τα χαρακτηριστικά διώροφα σπίτια των ψαράδων, όπου αποθήκευαν στο κάτω μέρος του σπιτιού τις βάρκες για να τις προστατεύουν από την κακοκαιρία. Από πάνω έμεναν οι βαρκάρηδες με τις οικογένειες τους .Ο συγκεκριμένος οικισμός ξεχωρίζει για τα γραφικά σπίτια με τις χρωματιστές πόρτες. Πολλά από τα σύρματα ενοικιάζονται το καλοκαίρι.

 

Εδώ  θα βρείτε τα ερείπια του παλιού Κλήματος, του πρώτου λιμανιού του νησιού και  μπορείτε να επισκεφτείτε τις δυο ακροπόλεις, το τείχος της αγοράς και το σημείο όπου βρέθηκε η Αφροδίτη της Μήλου.

 

 

Αρχαία Πόλη της Φυλακωπής

H αρχαίας πόλης της Φυλακωπής, είναι από τους σημαντικότερους οικισμούς του Κυκλαδικού πολιτισμού και η σημαντικότερη πόλη του προϊστορικού Αιγαίου.

 

Σε αυτήν σώζονται λείψανα 2 χιλιετιών. Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος της πόλης βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, αλλά αξίζει να την επισκεφτείτε για να θαυμάσετε ότι σώζεται από το επιβλητικό κυκλώπειο τείχος του οικισμού, το Ιερό, καθώς και το Μέγαρο του οικισμού.

Μουσεία

Αρχαιολογικό Μουσείο της Μήλου

Το αρχαιολογικό μουσείο στην Μήλο στεγάζεται σε ένα πανέμορφο νεοκλασικό  του 19ου αιώνα που μετατράπηκε σε μουσείο το 1985 και περιλαμβάνει στις συλλογές του χαρακτηριστικά δείγματα από όλη την ιστορία της Μήλου.

Χωρίς αμφιβολία το εντυπωσιακότερο από τα εκθέματα του μουσείου είναι το γύψινο αντίγραφο της Αφροδίτης της Μήλου που βρίσκεται στην πρώτη αίθουσα, στην είσοδο του μουσείου. Το πιστό αντίγραφο είναι από το μουσείου του Λούβρου, στο οποίο βρίσκεται το διάσημο πρωτότυπο άγαλμα της θεάς.

 

Το Μουσείο περιλαμβάνει τις εξής συλλογές:

 

– Προϊστορική συλλογή από τη Φυλακωπή

 

– Συλλογή γλυπτών και αναγλύφων

 

– Συλλογή οψιανού

 

– Συλλογή επιγραφών

 

 

Ναυτικό Μουσείο της Μήλου

Το μικρό ναυτικό μουσείο της Μήλου βρίσκεται στον Αδάμαντα στο κτίριο της παλιάς κοινότητας από το Σεπτέμβριο του 2008. Στο μουσείο έχει γίνει προσπάθεια να συγκεντρωθεί η ναυτική ιστορία της Μήλου. Τα εκθέματα ξεκινούν από την προϊστορική εποχή, με εργαλεία από οψιδιανό, προχωρούν στην ναυμαχία της Σαλαμίνας και καταλήγουν στα νεότερα χρόνια.

Ανάμεσα στα εκθέματα του μουσείου βρίσκονται εργαλεία από οψιδιανό, πολλοί παλιοί ναυτικοί χάρτες, ενώ στον χώρο δεσπόζει η ξυλόβαρκα «Ειρήνη», χαρακτηριστικό δείγμα βάρκας των Κυκλάδων.

 

 

Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μήλου

Το εκκλησιαστικό μουσείο της Μήλου , στεγάζεται στον ιερό ναό της Αγίας Τριάδας , μια από τις παλιότερες και ομορφότερες εκκλησίες στην Μήλο, στον Αδάμαντα.

Η ίδια η εκκλησία της Αγίας τριάδας παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς στην αρχιτεκτονικής της έχουν συνδυαστεί στοιχεία και από την βυζαντινή αλλά και από την καθολική παράδοση κατά την διάρκεια  της φραγκοκρατίας. Στο προαύλιο του εκκλησιαστικού μουσείου σας υποδέχεται ένα πανέμορφο ψηφιδωτό από βότσαλα.

 

Στους  ιδιαίτερους χώρους του εκκλησιαστικού μουσείου της Αγίας Τριάδας φιλοξενούνται κειμήλια από την εκκλησιαστική ζωή της Μήλου τα τελευταία 600 χρόνια.

 

 

Μεταλλευτικό Μουσείο της Μήλου

Το μεταλλευτικό μουσείο στην Μήλο ιδρύθηκε το 1998 και παρουσιάζεται  η μεταλλευτική ιστορία του νησιού καθώς και ορυκτός πλούτος του. Στην ισόγεια αίθουσα υπάρχουν αναπαραστάσεις, όργανα και  εργαλεία για τις μεταλλευτικές δραστηριότητες στο νησί τα τελευταία 150 χρόνια.  Παρουσιάζονται οι παλιές τεχνικές αλλά και η σύγχρονη εξορυκτική δραστηριότητα.

 

Στους χώρους του υπογείου διοργανώνονται οι πολλαπλές δραστηριότητες του μουσείου,  όπως εκπαιδευτικά προγράμματα, ομιλίες, παρουσιάσεις, εκθέσεις φωτογραφίας, προβολή ταινιών και πολυμέσων. Επίσης το μουσείο πραγματοποιεί οργανωμένους γεωλογικούς περιπάτους.

 

Στο μικρό εκθετήριο – πωλητήριο στην είσοδο του μουσείου θα βρείτε να αγοράσετε δείγματα ορυκτών από όλο τον κόσμο.

 

 

Λαογραφικό Μουσείο της Μήλου

Το λαογραφικό μουσείο της Μήλου βρίσκεται στην Πλάκα. Ιδρύθηκε το 1969 και στεγάζεται σε ένα χαρακτηριστικό σπίτι της  Μήλου ,στο οποίο θα ταξιδέψετε σε μία άλλη εποχή, και θα δείτε πώς ήταν ένα νοικοκυριό του 19ου αιώνα.

 

Το μουσείο αποτελείται από το σαλόνι, το χώρο εργασίας όπου βρίσκεται ο αργαλειός, την κουζίνα του σπιτιού, το υπνοδωμάτιο, το κελάρι.

 

Σε όλα τα δωμάτια μπορείτε να θαυμάσετε, έπιπλα, υφαντά, κεντήματα, σκεύη για το σπίτι διακοσμητικά και καθημερινά αντικείμενα.

 

 

Εκκλησίες

Μερικές από τις πιο γνωστές εκκλησίες της Μήλου είναι :

 

Κοίμηση της Θεοτόκου ή Άγιος Χαράλαμπος

Βρίσκεται  πίσω από το λιμάνι του Αδάμαντα, στο υψηλότερο σημείο του χωριού. Κτίστηκε από Κρήτες πρόσφυγες το 1870 και πήρε το όνομά της από την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου της Προταϊτισσας (παλιά μητρόπολη του νησιού) και την διπλανή της εκκλησία, τον Άγιο Χαράλαμπο.

Στο προαύλιο του ναού υπάρχει επίσης μωσαϊκό από βότσαλα του νησιού δημιουργία του Ιωάννη Καβρουδάκη.

 

 

Παναγία Κορφιάτισσα

Στο δυτικό άκρο της Πλάκας, πάνω σε απόκρημνους βράχους χτίστηκε το 1810 ο ναός της Παναγίας της Κορφιάτισσας. Η τοποθεσία είναι γνωστή ως «Χάλαρα», ενώ ο χώρος μπροστά από το ναό ως «Μάρμαρα», λόγω του ότι η αυλή του ναού είναι στρωμένη με μαρμάρινες επιτύμβιες πλάκες από την παλαιά πόλη.

 

Εδώ  θα απολαύσετε υπέροχη θέα στο πέλαγος και εκπληκτικό ηλιοβασίλεμα, θα δείτε κειμήλια από τις παλιές εγκαταλελειμμένες εκκλησίες του νησιού, εικόνες κρητοβυζαντινής τέχνης από τις εκκλησίες της Ζεφυρίας, λείψανα αγίων φυλαγμένα σε μικρά ασημένια κιβώτια, το ξυλόγλυπτο, επιχρυσωμένο τέμπλο του ναού, καθώς και τον επιχρυσωμένο επιτάφιο του 1600 από την Παναγιά τη Σκινιώτισσα, ο οποίος είναι φερμένος από τη Σμύρνη.

 

 

Παναγία των Ρόδων

Στη βόρεια πλευρά της Παναγίας της Κορφιάτισσας (ένα στενό πιο κάτω) θα βρείτε τη δεύτερη καθολική εκκλησία του νησιού, τη Παναγία των Ρόδων ή Ροζάρια.

Η μικρή αυτή καθολική εκκλησία χτίστηκε από τον γάλλο υποπρόξενο Λουί Μπρεστ το 1823 ,ενώ στο εσωτερικό της είναι θαμμένος ο ίδιος ο Μπρεστ και στην αυλή της η σύζυγός του.

 

 

Άγιος Σπυρίδωνας

Ο Άγιος Σπυρίδωνας είναι η κεντρική εκκλησία του χωριού του Τριοβασάλου και αποτελεί ενιαίο οικοδόμημα με τη μικρότερη εκκλησία της Αγίας Μαρίνας. Η εκκλησία παρουσιάζει μία ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με τέσσερις μεγάλες αψίδες. Σε αυτήν θα βρείτε εικόνες από τις κατεστραμμένες εκκλησίες της παλιάς πόλης της Ζεφυρίας, καθώς και την εικόνα «Βασιλεύς Βασιλευόντων» του γνωστού κρητικού αγιογράφου Σκορδίλη.

 

Εάν επισκεφτείτε τον Άγιο Σπυρίδωνα ή τον Άγιο Γεώργιο την ημέρα του Πάσχα, θα παρακολουθήσετε το «κάψιμο του Ιούδα», έθιμο που χρονολογείται από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους και αναβιώνει μέχρι και σήμερα. Το έθιμο αυτό, συνδυάζεται και με το έθιμο του «μπαρουτιού», όπου οι νέοι των δύο χωριών, του Τριοβασάλου και του Πέρα Τριοβασάλου, πετάνε δυναμίτες σε χώρο ανάμεσα στις δύο εκκλησίες, διεκδικώντας ο καθένας τον τίτλο του νικητή. Νικητής είναι το χωριό που θα προκαλέσει τον περισσότερο θόρυβο και θα σκάσει τους περισσότερους δυναμίτες.

Η Μήλος έχει πολλά παραδοσιακά προϊόντα. Μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε :

 

• βαζάκια με παραδοσιακό γλυκό κουφέτο, παρασκευασμένο από ψίχα κολοκύθας, μέλι και αμύγδαλα (προσφέρεται σε γάμους και     αρραβώνες από τη μητέρα της νύφης. Το μέλι συμβολίζει την γλυκιά ζωή που θα ζήσει το ζευγάρι, ενώ τα αμύγδαλα τους καρπούς της   γονιμότητας)

 

• ντόπια τυριά, όπως το ξεροτύρι, η ξινομυζήθρα και το τουλουμοτύρι, παρασκευασμένα με πολύ μεράκι με τον παραδοσιακό τρόπο

 

• θυμαρίσιο μέλι

 

• πεντανόστιμος πελτές από ντομάτες

 

• κάπαρη

 

• χωριάτικες κριθαρένιες και σταρένιες κουλούρες (οι κριθαροκουλούρες γίνονταν από τη νέα σοδιά κριθαριού, αρχικά τις βουτούσαν σε θαλασσινό νερό και στη συνέχεια τις συμπλήρωναν με ντομάτα)

 

• Πιταράκια με γέμιση από πιπεράτο ξερό τυρί ή μυζήθρα με δυόσμο

 

• Καρπουζόπιτα , παραδοσιακή γλυκιά πίτα από καρπούζι

Θρησκευτικές Γιορτές

Στα πανηγύρια της Μήλου έχετε την ευκαιρία να γευτείτε παραδοσιακούς μεζέδες και ντόπιο μηλέϊκο κρασί, καθώς και να χορέψετε και να διασκεδάσετε υπό τους ήχους παραδοσιακής νησιωτικής μουσικής.

Πανηγύρια διοργανώνονται σε ναούς και ξωκλήσια συχνά μέσα στο καλοκαίρι και συγκεκριμένα τις παρακάτω ημερομηνίες

 

Ιούνιος

• Του Αγίου Πνεύματος (κινητή γιορτή, 50 ημέρες μετά το Πάσχα) στην Αγία Τριάδα, στον Αδάμαντα
• Των Αγίων Πάντων (κινητή γιορτή) στις Κατακόμβες

 

Ιούλιος

• 1 Ιουλίου στους Άγιους Αναργύρους
• 6 Ιουλίου στην Αγία Κυριακή
• 17 Ιουλίου στην Αγία Μαρίνα, στον Αδάμαντα
• 19 Ιουλίου στον Προφήτη Ηλία, στο Χάλακα και στην Κώμια
• 21 Ιουλίου στην Αγία Μαρκέλλα, στον Κήπο
• 25 Ιουλίου στην Αγία Παρασκευή, στα Πολλώνια
• 26 Ιουλίου στον Άγιο Παντελεήμονα, στα Πλακωτά και στον Κόρφο
• 26 Ιουλίου στην Αγία Παρασκευή, στα Πολλώνια
• 27 Ιουλίου στον Άγιο Παντελεήμονα, έξω από το Εμπορειό
• 31 Ιουλίου Πρόοδος του Tιμίου Σταυρού, στο Γολγοθά στις Πλάκες

 

Αύγουστος

• 5 Aυγούστου στον Παρασπόρο, της Μεταμορφώσεως
• 14 Aυγούστου στην Kοίμηση της Θεοτόκου, στη Zεφυρία
• 15 Aυγούστου στην Kοίμηση της Θεοτόκου ή Άγιο Xαράλαμπο στον Aδάμαντα και στην Aγία Τριάδα, στον Αδάμαντα
• 17 Aυγούστου στον Άγιο Φλώρο, στην Kώμια
• 22 Aυγούστου στην Παναγία τη Γιάτρισσα, στην Kώμια
• 22 Aυγούστου στην Παναγία του Kήπου
• 22 Aυγούστου στην Παναγία τη Φανερωμένη, στην Tρυπητή
• 24 Αυγούστου τα εννιάμερα της Παναγίας στην Παναγία τη Γιάτρισσα, στον Κήπο
• 26 Aυγούστου στον Άγιο Φανούριο, στα Πολλώνια
• 28 Aυγούστου στον Άγιο Iωάννη τον Πρόδρομο, στις Aγριλιές και στον Προβατά

29 Aυγούστου στον Άγιο Aλέξανδρο, στου Kατσούλη

• 31 Aυγούστου του Παντοκράτορα, στο Mύτακα και οι Φωτιές του Κυριάυγουστου στην πλατεία της Τρυπητής με μεγάλο γλέντι.

 

Σεπτέμβριος

• 6 Σεπτεμβρίου στον Άγιο Σώστη, στον Προβατά
• 7 Σεπτεμβρίου στην Παναγία την Eλεούσα, στα Ψαθάδικα
• 8 Σεπτεμβρίου στην Παναγία την Kορφιάτισσα, στην Πλάκα
• 13 Σεπτεμβρίου του Σταυρού, στα Kανέρια
• 17 Σεπτεμβρίου στην Αγία Σοφία, στον Χάλακα
• 16 Σεπτεμβρίου τριήμερος εορτασμός στον Άγιο Iωάννη, στο Xάλακα

 

Πολιτιστικές Εκδηλώσεις

Καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, ο Δήμος Μήλου διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του «Φεστιβάλ Μήλου», με τη χορηγία της  «S&B ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ Α.Ε.». Το Φεστιβάλ δεν περιορίζεται μόνο σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις αλλά περιλαμβάνει και δραστηριότητες των πολιτιστικών φορέων της Μήλου. Πραγματοποιούνται εκθέσεις, συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, μουσικοχορευτικές βραδιές.

Στη Μήλο υπάρχουν περίπου 70 πανέμορφες παραλίες οι οποίες μαγεύουν τον επισκέπτη με τις λευκόχρυσες αμμουδιές τους, τα καταγάλανα νερά τους, και τα ξεχωριστά χρώματα της θάλασσας

και του βυθού τα οποία οφείλονται στην ηφαιστειογενή προέλευση του εδάφους.

Μερικές από αυτές είναι :

 

Σαρακίνικο

Η πιο φημισμένη παραλία του νησιού, χάρη στο μοναδικό σεληνιακό τοπίο. Ολόλευκοι ηφαιστειακοί σχηματισμοί βράχων με έξοχα βαθυγάλανα νερά. Υπάρχει και ένα μικρό φυσικό λιμανάκι, κλεισμένο ανάμεσα στα βράχια, με αμμουδιά και πρασινογάλανα νερά.

 

Το τοπίο είναι εκπληκτικό, με συνεχείς εναλλαγές ηφαιστειακών υλικών και άφθονα απολιθώματα.

Το όνομα του οφείλεται στο ότι οι πειρατές το χρησιμοποιούσαν σαν καταφύγιο. (Ακόμη σώζονται σκαλισμένες στον βράχο οι δέστρες των πλοίων.) Το λευκό των βράχων και η έλλειψη βλάστησης δημιουργούν μία αίσθηση μοναδική, που δύσκολα θα ξεχάσετε.

 

 

Αχιβαδόλιμνη

Η μεγαλύτερη παραλία του νησιού με κατάλευκη αμμουδιά και βαθυγάλανα ρηχά νερά. Έχει αλμυρίκια και κέδρους και διαθέτει οργανωμένο τμήμα με ξαπλώστρες beach bar και εστιατόριο, αλλά διαθέτει και ένα τμήμα πιο ήσυχο για όσους θέλουν σχετική απομόνωση. Υπάρχει οργανωμένο camping και η παραλία είναι προσβάσιμη και με λεωφορείο. Επειδή έχει βόρεια κατεύθυνση, συχνά έχει αέρα και είναι ιδανική για αθλήματα όπως την ιστιοσανίδα και το kitesurf. Στην πίσω πλευρά της παραλίας βρίσκεται  η λίμνη που έδωσε στην παραλία το όνομα της.

 

Κλέφτικο

Το Κλέφτικο ή τα «Θαλασσινά Μετέωρα» όπως πολλοί το αποκαλούν, είναι ένα σύνολο γκριζόλευκων βράχων με παράξενες μορφές και σχηματισμούς, με σπηλιές και κοιλώματα μου δημιουργήθηκαν με το πέρασμα των αιώνων από τον αέρα και τη θάλασσα. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση οι πειρατές που χρησιμοποιούσαν τη περιοχή ως κρησφύγετο, έχουν κρύψει στη περιοχή θησαυρό.  Στο Κλέφτικο μπορείτε να πάτε σας με σκάφος από τον Αδάμαντα ή από τον Κήπο καθώς η πρόσβαση με άλλο μέσο είναι αδύνατη.

 

Τσιγκράδο

Παραλία αγκαλιασμένη από θεόρατα βράχια, με κάτασπρη άμμο και σμαραγδένια νερά. Η πρόσβαση σε αυτή την πραγματικά εξωτική παραλία γίνεται από έναν σχετικά εύκολο χωματόδρομο. Για να απολαύσετε όμως την ομορφιά της θα πρέπει να κατεβείτε από το ύψωμα μέσω ενός ίχνους απότομου μονοπατιού που είναι καλυμμένο με άμμο. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη, αλλά μπορείτε να προμηθευτείτε τα απολύτως απαραίτητα από την κοντινή παραλία της Φυριπλάκας.

 

Παπάφραγκας

Δίπλα στα ερείπια της αρχαίας πόλης της Φυλακωπής, βρίσκονται οι τρεις σπηλιές του Παπάφραγκα. Το σπήλαιο του Παπάφραγκα είναι μια βαθιά θαλάσσια σπηλιά, όπου μπορείτε να κολυμπήσετε σε γαλαζοπράσινα νερά ανάμεσα σε γκριζόλευκα βράχια που οδηγούν στην ανοιχτή θάλασσα.

Η παραλία είναι μικρής έκτασης, περικυκλωμένη από τα θεόρατα ανοιχτόχρωμα βράχια, ενώ για να φτάσετε εκεί θα πρέπει να κατεβείτε από ένα απόκρημνο σκάλισμα πάνω στο βράχο. Στα χρόνια του Βυζαντίου χρησιμοποιούταν ως ορμητήρια των πειρατών, ενώ πήρε το όνομά της από τον τελευταίο Φράγκο Παπά που χρησιμοποιούσε την παραλία για να προφυλάσσει τη βάρκα του.

 

 

Φυριπλάκα

Εντυπωσιακό ηφαιστειακό ,παραλία με επιβλητικά θεόρατα ηφαιστειακά βράχια, λευκόγκριζη ψιλή αμμουδιά και λευκό βότσαλο. Διαθέτει ρηχά γαλαζοπράσινα νερά, beach bar και ξαπλώστρες με ομπρέλες. Η Φυριπλάκα δίνει τη δυνατότητα και σε αυτούς που θέλουν να αποφύγουν την πολυκοσμία να απολαύσουν το μεγαλείο και την ομορφιά της στις δύο πιο μοναχικές παραλίες (στη συνέχεια της πρώτης που είναι οργανωμένη), αρκεί να περπατήσουν παράλληλα στη θάλασσα και τα ηφαιστειακά βράχια.